DONDURULMUŞ GIDA NEDİR?Gıdanın dondurulması; IQF (tek tek dondurma) yöntemi ile hücre özsuyunun, gıdayı oluşturan içerikleriyle birlikte, çekirdek zarını çatlatmadan, dondurulması işlemidir. Ürünler tam mevsiminde toplanıp en taze haliyle ve düşük ısılarda dondurulduğu için tazeliğini ve besin değerini tüketim anına kadar korurlar.Ürünler tam mevsiminde toplanıp en taze haliyle ve düşük ısılarda dondurulduğu için tazeliğini ve besin değerini tüketim anına kadar korurlar.Kontrolleri geçerek fabrikaya kabul edilen ham maddeler 0°C’deki ham madde depolarına depolara alınırlar. Cinslerine göre 8-12 saat içinde tazeliğini yitirmeden işlenir ve dondurulurlar. Dondurma işlemi IQF (Induvidual Quick Frozen) dediğimiz denilen teker teker hızlı dondurma yöntemi ile en hızlı şekilde (örneğin meyve-sebze için 12-15 dakikada) -40°C’deki ortamda yapılır. Bu işlem sonucunda ürün sıcaklığı –20°C olur ve hücre çatlamasının gerçekleştiği –5°C kritik noktası en hızlı şekilde geçildiği için hücre çatlaması yaşanmaz.Bu özellik de fabrikamızda fabrikalarda uygulanan teknoloji ile dondurulmuş gıdaların belirtilmesi gereken en önemli avantajlarından birini doğurur; hızlı dondurulmuş ürünler besleyici değerlerini minumum kayıp ilela maksimum sürede hiç katkısız olarak korurlar.-40 derece ortamda donduruldukları ve -18 derecede saklandıkları için dondurulmuş gıdalarda, çürüme sebebi olan mikro-organizmaların üremesi, bunun sonucunda ürünlerin bozulması, besin değerlerinin kaybolması mümkün değildir.MEYVE VE SEBZELER NEDEN KOLAYCA BOZULUR?Meyve ve sebzelerin bünyelerinde fazla miktarda su içermeleri hızla bozulmasına neden olur. Dondurma yöntemiyle su yok edilir. Mikroorganizmaların gelişmeleri -10°C’nin, enzimatik aktivite ise ancak -18°C’nin altında durmaktadır. Bu nedenle gıdalar -18°C’nin altında dondurularak depolanırlar. Gıda maddelerini saklamanın en sağlıklı yolu, gıdaların IQF (tek tek hızlı dondurma) yöntemi dondurularak saklanmasıdır.DONDURULMUŞ MEYVE VE SEBZELER KATKI MADDESİ YA DA HORMON İÇERİR Mİ?Derin dondurma hiçbir katkı maddesi içermeyen bir yöntemdir. Dondurulmuş ürünler, mevsiminde yetişen sebze veya meyvelerle hazırlanmaktadır. Bu nedenle hiçbir katkı maddesi içermezler.DONDURULMUŞ ÜRÜNLERDE BOZULMALAR YA DA ÇÜRÜMELER YAŞANIR MI?IQF yöntemi ile –40°C’de şoklanarak dondurulan, -18°C saklanan dondurulmuş gıdalarda, çürüme sebebi olan mikroorganizmaların üremesi mümkün değildir.DONDURULMUŞ GIDALAR NASIL ÜRETİLİR? TARLADAN TABAĞA NASIL ULAŞIR?Tohum Seçimi: Ziraat mühendisleri tarafından özel olarak seçilen tohumların tamamı genetik yapısıyla oynanmamış, orijinal tohumlar olup; yurtdışından ithal edilen tohumlar ise Tarım Bakanlığı’nın kontrolünden geçmiş, verimli ve sağlıklı tohumlardır. Tohumların Ekimi: Özel olarak seçilen tohumların ekimi ziraat mühendislerinin kontrolünde, toprak yapısı, ısı şartları ürünlerin ekimine uygun ve fabrikaya lojistik açıdan yakın bölgede bulunan geniş alanlara sahip eğitimli çiftçiler ile sözleşme yapılarak gerçekleştirilmektedir.Ekim-Hasat Süreci: Bu süreçte ürünlerin gelişimi için gerekli ilaç ve gübreler ürün tipi, ekim alanının koşulları, hammadde verimliliğinin maksimum derecede sağlanmasına yönelik seçilerek, ziraat mühendislerinin kontrolü altında kullanılmaktadır. Söz konusu ilaç ve gübreler AB Gıda Tüzüğü’ne uygun olup, kullanıldıkları ürüne göre kayıt altında tutulmaktadır. Üretime alınan hammaddelerin hiçbirinde hormon ve zirai ilaç kalıntısı bulunmamaktadır.Hasat Dönemi: Her ürün ziraat mühendislerinin kontrolü altında, kendi hasat döneminde; renk, yapı, sertlik kontrolünden geçirilir. Yapılarına göre hasat işlemlerine uygun makinelerle hasat edilerek en kısa sürede +4° C‘deki hammadde stok depolarına alınır. Böylelikle hammadde dışında ürüne ait sap, yaprak gibi ayıklanan kısımlar fabrikaya taşınmaz ve hammadde maliyetinin düşmesi sağlanır.Ham madde Stoklanması: Sebze ve meyveler yapılarında su içerdikleri için hasat edildikleri anda enzimatik aktivite yani bozulma süreçleri işlemeye başlar. Bu nedenle hem ekim alanlarının fabrika sahasına yakın alanlardan seçilmesi, hem de fabrika sahasına giren hammaddenin +4 °C ‘deki hammadde stok depolarında bekletilmesi nakliye maliyetlerini düşürürken ürün kalitesinin korunmasına yardımcı olur.Üretim Süreci: Depolara getirilen hammadde en geç 8 saat içerisinde üretime alınmaktadır. Her ürünün kendi özel prosesi gereği seçme, soyma, ayıklama gibi fiziksel işlemlerden sonra, ürünler, mikrobiyolojik yüklerinin azaltılması ve enzimatik aktivitenin durdurulması için belirli sürelerde haşlanıp soğutulur. Ardından -40° C‘de IQF yöntemi olarak nitelendirilen hızlı dondurma işleminden geçirilerek tek tek dondurulur. Böylelikle dondurulmuş ürünün ambalajından kullanılacağı kadarı alınıp, kalanı tekrar derin dondurucularda son kullanma tarihine kadar saklanması mümkün olur.Bu proseste asıl önemli olan ve evlerdeki derin dondurucularda gerçekleştirilemeyen nokta; ürünlerin hücre çekirdeğinin çatlama ve besin değerinin kaybının başladığı -5°C eşiğinin hızlı geçilmesidir.Hızlı dondurma işleminin diğer bir özelliği ise; bu süreçte ürünlerin su kaybına uğraması, böylece ürünün daha konsantre hale gelerek, daha kısa sürede pişmesi ve maliyetinin düşmesidir.Prosesi bitirilip ambalajlanan ürünler tohumundan kullanılan gübre ve ilaçlara, üretim alanı ve üretimde bulunan personele kadar takip edilebilen süreçlerden geçtiği için izlenebilirlik avantajı vardır.Dondurulmuş ürünler pratik, tüketicilerine zaman, enerji ve su tasarrufu sağlayan, tazesinden daha taze, vitamin değeri yüksek, sezonunda üretilmiş, hormon ve ilaç kalıntısı içermeyen sağlıklı ürünlerdir.SEBZELERİ EVDE DONDURMAK İLE DONDURULMUŞ SEBZE TÜKETMEK ARASINDA NE FARK VAR?Dondurulmuş gıda sektöründe sebze ve meyveler hasattan hemen sonra fabrikaya ulaştırılarak en kısa sürede işlenmektedir. Oysa pazar veya marketlere ulaşana kadar en az 3 günlük süre geçer. Sebze ve meyvelerde vitamin kaybı hasat edildikten hemen sonra başlar. Uygun koşullarda depo edilmeyen ürünlerde kayıplar giderek artar.Dondurma işlemi sırasında besin kaybını önlemek için bu işlemin, besinlerin hücre zarı çatlatılmadan gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu işlem de besinlerin -5° C ısıya çok hızlı bir şekilde geçmelerini gerektirir. Ev tipi dondurucularda dondurma işlemi yavaş gerçekleştiği için bu işlem besinlerin hücre zarını çatlatarak ürünlerde besin değeri kayıplarına neden olur. Ayrıca ev tipi derin dondurucularda ürünlerin “tek tek” ve çok kısa sürede dondurulmaları mümkün değildir.IQF yöntemi uygulanarak, ürünleri – 40° C‘de şoklama yoluyla, “tek tek” ve 10-15 dakika gibi kısa bir sürede dondurarak içindeki besin değerleri ve vitaminlerin ilk günkü tazeliklerinde korunması sağlanır.Kısacası, evde sebze dondurmak, hem sebzenin hasattan günler sonra dondurulması hem de uygun olmayan yavaş dondurma tekniği nedeniyle besin değerlerini kaybetmesi sonucu, dondurulmuş gıdanın yerini tutmaz. Dondurulmuş gıdalar, en az vitamin kaybı olan yiyeceklerdir.SEBZELERİN VİTAMİNİNİ KAYBETMEMESİ İÇİN KAÇ SAAT İÇİNDE DONDURULMASI GEREKİYOR?Sebze ve meyvelerin yapısındaki nişastanın parçalanması ve vitamin kaybı hasattan sonra başlar. Bu yüzden en kısa sürede dondurulmalıdır. Vitamin kayıpları hasattan başlayarak tüm evrelerde sürer. Ortam sıcaklığında bekletilmesinden dolayı vitamin kayıpları oluşur. En fazla kayıp, özellikle C vitamininde görülür. Örneğin; ıspanağın +25° derecede saklanmasında 0° derecedekine oranla %50 daha fazla C vitamini kaybı yaşanır. Bununla beraber, ürünlerin dondurularak saklanması, ısı uygulanan konserve yöntemine göre daha az C vitamini kaybına sebep olur.TAZE DİYE ALINAN ÜRÜNLERLE, TAZEDEN DONDURULMUŞ ÜRÜNLER ARASINDAKİ FARK NEDİR?Dondurulmuş gıda üretiminde, sebze ve meyveler hasat edildikten sonra en kısa sürede, ileri teknolojiyle besin değerlerinde en az kayıp olacak şekilde dondurulmaktadır. Pazarda ve manavda satılanlar ise hasat sonrası müşteriye ulaşana kadar, muhtemelen dış ortamda günlerce bekletildiğinden besin değerlerinde önemli ölçüde kayıplar meydana gelmektedir. Bu nedenle dondurulmuş gıda, pazarda, manavda satılan ürünlerden daha sağlıklıdır.DONDURULMUŞ GIDA TÜKETMENİN AVANTAJLARI NELERDİR?Donmuş gıda ürünlerinde katkı maddesi kullanılmaz. Gıda ürünlerinin uzun süre dayanması için özel IQF yöntemiyle dondurulmaları yeterlidir, ayrıca kimyasalların kullanılmasına gerek yoktur. Mevsiminde toplanan meyve-sebzeler hormon içermemektedir. Dondurulmuş gıda ürünleri tazeden daha tazedir. 1 kg ayıklanmış, yıkanmış ve dondurulmuş sebze; marketten, pazardan alınmış ayıklanmamış ortalama 1 kg sebzeden miktar olarak çok daha fazladır; 1 kg ayıklanmış ve dondurulmuş sebze yaklaşık olarak 2.5 kg ayıklanmamış sebzeye eşittir. Gittikçe hızlanan yaşam şartları nedeniyle çalışan hanımların mutfağa daha az zaman ayırabildikleri günümüzde, dondurulmuş gıda, sağlık ve lezzetten ödün vermeden zamandan kazandırır. Modern mutfaklara yenilik ve çözümler sunar.DONDURULMUŞ MEYVE VE SEBZELER KATKI MADDESİ İÇERİR Mİ?Dondurma çok doğal bir saklama şeklidir, bu yöntemin ev tipi dondurucudan tek farkı ürün ısısını şoklayarak -40°C’ye indirebilmesi özelliğidir. Derin dondurma hiçbir katkı maddesi içermeyen bir yöntemdir.DONDURULMUŞ ÜRÜNLERDE BOZULMALAR YA DA ÇÜRÜMELER YAŞANIR MI?IQF yöntemi ile -40 derecede şoklanarak donduruldukları ve -18 derecede saklandıkları için dondurulmuş gıdalarda çürüme sebebi olan mikroorganizmaların üremesi bunun sonucunda ürünlerin bozulması besin değerlerinin kaybolması mümkün değildir.EV TİPİ DONDURUCULARDA GERÇEKLEŞEN DONDURMA İŞLEMİ İLE IQF ŞOKLAMA YÖNTEMİ ARASINDA FARK VAR MIDIR?Dondurma işlemi sırasında besin kaybını önlemek için bu işlem besinlerin hücre zarı çatlatılmadan gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu işlemde besinlerin -5° C ısıya çok hızlı bir şekilde geçmelerini gerektirir. Ev tipi dondurucularda dondurma işlemi yavaş gerçekleştiği için bu işlem besinlerin hücre zarını çatlatarak ürünlerde besin değeri kayıplarına neden olur. IQF yöntemi uygulanan ürünlerin, – 40° C‘de şoklama yoluyla dondurulmasıyla içindeki besin değerleri ve vitaminleri ilk günkü tazeliklerini korur.DONDURULMUŞ ÜRÜNLER YIKAMADAN KULLANILABİLİR Mİ?Ürünler yıkanıp temizlenip ayıklandıktan sonra dondurulduğu için kullanıma hazırdır.TAZE GIDALAR DONDURULMUŞ GIDALARA GÖRE DAHA SAĞLIKLI MIDIR?Dondurulmuş ürünlerin besin değerleri en az taze satılan ürünlere eş değerdir. Hatta yapılan test sonuçlarına göre taze fasulye, ıspanak gibi bazı dondurulmuş sebzelerin bünyelerinde bulundurdukları C vitamini değeri, taze olanlarına göre daha yüksek çıkmaktadır.DONDURULMUŞ GIDA ÜRÜNLERİNİN SAKLAMA KOŞULLARI NELERDİR?Bütün ürün grupları (dondurulmuş sebze-meyve ve unlu mamuller), buzdolabında 24 saat, buzlukta 7 gün, -18 °C derin dondurucuda son kullanma tarihine kadar saklanabilir.PAKETİNİ AÇTIKTAN SONRA DONDURULMUŞ ÜRÜNLER BOZULUR MU, NE YAPMAK GEREKİR?Paketler açıldıktan sonra pakette kalan ürünler çözülmeden dolaba konduğunda aynı saklama koşulları yine geçerlidir. Ürünlerde çözülme olduysa tekrar dolaba konmadan tüketilmelidirler.ÜRÜNÜ ÇÖZDÜRDÜKTEN SONRA DONDURURSAM NE OLUR?Besinlerin içinde bulunan ve ürünlerin süratle bozulmalarına neden olan mikroorganizmaların aktiviteleri, ürünler -18°C’de ısıya indikleri zaman durdurulmaktadır. Dondurulmuş ürünlerin çözüldükleri zaman bünyelerinde bulunan suyun bir kısmını dışarı vermeye başlamaları ile birlikte bu mikroorganizmalar tekrar faaliyete geçmeye başlar. Uzun süre çözülmüş olarak bekletilen ürün içinde büyük miktarda besin kaybı ve bozulmalara neden olan mikroorganizma hareketleri meydana gelmiş olur. Bu şekilde çözülen dondurulmuş ürünler tekrar donduruldukları takdirde barındırdıkları besin değerlerini yitirmiş ve sadece posa değeri taşıyan fiziksel bir görünümde saklanmış olurlar.DONDURULMUŞ ÜRÜNLERİ PİŞİRMEDEN ÖNCE ÇÖZEREK YUMUŞAMALARINI BEKLEMEK GEREKİR Mİ?Dondurulmuş sebze-meyveler, dondurulmuş deniz ürünleri, pizza, mantı dolaptan çıkarıldıktan sonra çözülmesi beklenmeden kullanılır.DİYET YAPARKEN DONDURULMUŞ ÜRÜNLER KULLANILABİLİR Mİ?Dondurulmuş ürünler diyet yapanlara büyük kolaylıklar sağlar. Çünkü;•tümüyle katkısız, doğal meyve ve sebzelerden sezonlarında hazırlanmışlardır.•üzerinde besin değerleri kalori miktarları yazılı olduğu için günlük programın elverdiği kadar ölçülerek kullanılabilir.DONDURULMUŞ GIDA ÜRÜNLERİNİN RAF ÖMÜRLERİ NE KADARDIR?Sebze-meyve ve su ürünleri 2 yıl, unlu mamuller ise 1 yıl; -18°C’deki derin dondurucuda son kullanma tarihine kadar tazeliğini korur.